SaDakoRoon

Nandun lang ako nung hapong iyon. Nandun ako sa kabilang puntod.-nene

Nagprisinta na siyang bumili ng suka para makalabas agad ng bahay.

Kailangan nilang magkita ni totoy.

May usapan sila ng kababata na magkikita sa gilid ng isang musoleyo sa lumang sementeryo sa bayan.

Hindi naging madali para sa kanya ang paglabas ng bahay.

Kinakailangan niyang sumuong sa nakaharang na mga pawisang mga katawan.

Mga katawan ng mga nag-iinumang tambay sa labas ng bahay nila.

Sa kanyang pagmamadali, sumabit ang palda niya sa nakausling pako sa mahabang upuan ng mga lasenggo.

Napunit ang palda.

Tumakbo si Nene papuntang tindahan.

Nakatikom ang bibig niyang tinungo ang tindahan sa kabila ng napunit niyang saplot.

Kailangan niyang makarating agad sa sementeryo.

"Dalaga na'ko. kaya ko na ang sarili ko." sabi niya sa sarili.



Mabilis siyang nakarating ng tindahan. Di alintana ang mga batang sumusunod sa kanya para asarin siya.

Akmang abutin na niya ang suka nang biglang may humila sa kanyang kamay.

Tumilapon ang bote ng suka.

Tumama sa pinakamalapit na batong nakausli samamasa-masang lupa.

Nagunahan sa paglipad ang mga bubog. Kanya-kanyang pagtakas sa sumabog na likido ng suka.

May ilang ma bubog ang piniling magtago sa hita ng mga nanonood.
May ilan namang dumapa agad sa lupa at nagpalunod na lang sa sangsang ng amoy ng suka.



Hinila siya ng tito na noo'y lango na sa lapad at gin.

Nagpumiglas si nene ngunit sadyang mas malakas ang mga braso ng tito.

Nanlaban si nene. Tinapakan niya ang paa ng tito tulad ng mga bata sa pelikula.
Tinapakan niya ang tito kahit alam niyang di ito matitinag.

Di pa rin siya nabibigo.
Kinagat niya ang kamay ng tito.
Medyo nasaktan ang amoy chico niyang tito.
Di ito nakapagpigil at sinampal si nene.

Nakatulog ang bata.
Bumagsak siya sa lupang nasabuyan ng suka.

Pinulot siya ng tito at isinakay sa tricycle.

Nang mahimasmasan si nene, nasa ibabaw na siya ng isang nitso at nakatali ang kamay at paa.

Pinilit niyang kalagan ang sarili ngunit nanghina na ang kanyang mga kamay. Napansin niyang may nakapasak ditong bubog.

Palubog na ng araw. Baka umalis na si totoy.

Kahit na nasa miserable siyang kalagayan, si totoy pa rin ang iniisip niya.

Ang isipin si totoy ay sapat na para manumbalik ang kanyang lakas.

PInilit niyang luwagan ang tali sa kamay kahit na sugatan na ang mga ito.

Nang medyo lumuluwag na ang mga kamay niya sa pagkakatali, tumambad sa kanya ang pawisang katawan ng tito.

Niyakap siya nito ng mahigpit.

Hinawakan ng tito ang mukha ni nene. Hinanap ang munti nitong bibig. Hinigop ng tito ang bibig ni nene na tila isang uhaw na nilalang. Hinagkan niya si nene.
Pinilit niyang ipatong ang mabigat niyang katawan sa murang buto't laman ni nene.
Pinaliguan niya ang bata ng pinaghalong laway at pawis.

Nagpupumiglas si nene ngunit di siya umiiyak.

Pinilit niyang sumigaw pero walang lumabas sa kanyang lalamunan.

Di siya umiyak.
Napaluha lamang siya nang makaramdam ng pagkapunit sa kanyang katawan.

Pinilit buksan ang di pa handang magbukas na pintuan ni nene.

Napaluha siya di dahil sa kawalang pag-asa, kundi dahil sa kakaibang sakit na noon pa lang niya naranasan.

Pumatong na ang tito sa puntod.
Habang palubog ang araw, mabilis namang ibinabaon ng tito ang kanyang katawan sa murang katawan ni nene.

Tila isang malaking matang saksi noon sa kanila ang buwan.

Nagsilbi itong liwanag sa madidilim na bahagi ng sementeryo.

Naiwan muling mag-isa si nene.

Nang mapansin niyang wala na ang mga tali sa kanyang kamay at paa, tinangka niyang tumayo.

Tinangka niyang tumayo subalit mabigat ang kanyang katawan.

totoy.

Sa pagakataong iyon, tanging mata na lang ang kaya niyang igalaw.

Lumapit si tito. Humihingal.

May dala siyang malaking bagay na kulay puti.

Itinaas niya ito at itinakip sa maliwanag na ilaw ng buwan.

Iyon na ang huling bagay na nakita ni nene.

Masama pa rin ang loob ni totoy sa tuwing binabasa niya sa tabloid ang kuwento ni nene.

Naghintay si totoy ng magdamag sa sementeryo.

Nang may matagpuang bangkay sa sementeryo kinabukasan, napagtanto ni totoy na nasa kabilang bahagi lang pala ng sementeryo naganap ang krimen.

Basag ang mukha ni nene nang matagpuan.

May natagpuang malaking puting bato sa gilid ng nitso kung saan siya ginahasa.

Araw-araw, bumabalik pa rin si totoy sa sementeryo sa pag-asang masulyapang muli ang inibig na kababata.

*****

Na-inspire lang ako nung massacre na nagyari sa cavite.

Nakakasama ng loob.